Κατά τη συζήτηση στη Βουλή του νομοσχεδίου για την ίδρυση Ελληνικού Εργοστασίου Τεχνητής Νοημοσύνης, η βουλευτής Β1 Βόρειου Τομέα της ΝΙΚΗΣ, Ασπασία Κουρουπάκη, άσκησε εκτενή και αιχμηρή κριτική στην κυβερνητική στρατηγική, προειδοποιώντας για σοβαρούς κινδύνους που αφορούν τα προσωπικά δεδομένα και τον δημόσιο έλεγχο της τεχνολογίας.
Η κ. Κουρουπάκη ξεκίνησε την εισήγησή της συνδέοντας ευθέως την τεχνολογική ατζέντα της κυβέρνησης με την κοινωνική πραγματικότητα, αναφερόμενη στις αγροτικές κινητοποιήσεις που συγκλονίζουν τη χώρα.
Υπενθύμισε τη δήλωση του πρωθυπουργού ότι «έχουμε κάνει πολλά για τον αγροτικό τομέα, μπορούμε περισσότερα», θέτοντας το καίριο ερώτημα γιατί, εφόσον «μπορούσατε περισσότερα δεν τα κάνατε εγκαίρως, ώστε να μη φτάσει ο αγροτικός κόσμος στην απόγνωση και στους δρόμους». Κατά την ίδια, η κυβέρνηση δείχνει να λειτουργεί μόνο υπό πίεση και όχι με αίσθηση καθήκοντος απέναντι στον ελληνικό λαό.
Στη συνέχεια, η βουλευτής της ΝΙΚΗΣ μετέφερε τη συζήτηση στο πεδίο της τεχνολογίας και της εξουσίας, κάνοντας εκτενή αναφορά στο έργο του Τζορτζ Όργουελ «1984». Τόνισε ότι οι προειδοποιήσεις για μαζική, αθόρυβη συλλογή δεδομένων, παρακολούθηση και χειραγώγηση της σκέψης, που τότε φάνταζαν δυστοπικές, σήμερα μοιάζουν «τραγικά επίκαιρες». Όπως επισήμανε, «η πραγματικότητα της τεχνητής νοημοσύνης ξεπερνά πλέον τη φαντασία, με την τεχνολογία να εξελίσσεται χαοτικά, αχαρτογράφητα και χωρίς σαφή όρια».
Η κ. Κουρουπάκη ξεκαθάρισε ότι η ΝΙΚΗ δεν είναι αντίθετη στην τεχνολογία, αντιθέτως αναγνωρίζει τη χρησιμότητά της, υπό έναν όμως απαράβατο όρο, «να υπηρετεί τον άνθρωπο και να μη μετατρέπεται σε εργαλείο υποδούλωσης του πολίτη». Χαρακτήρισε ως παραπλανητικό τον όρο «εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης», εξηγώντας ότι δεν πρόκειται για εργοστάσιο με την παραδοσιακή έννοια, αλλά για ένα νομικό και επιχειρηματικό κέλυφος, έναν «κόμβο» διαχείρισης, επεξεργασίας και αξιοποίησης τεράστιων όγκων δεδομένων.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο γεγονός ότι το υποτιθέμενο «εργοστάσιο» συνδέεται άμεσα με τον υπερυπολογιστή «Δαίδαλος» στο Λαύριο και με ένα οικοσύστημα data centers, την ώρα που, όπως κατέθεσε στα πρακτικά, εκκρεμούν αιτήματα για 19 νέα data centers σε Αττική και Βοιωτία. Παρά ταύτα, το νομοσχέδιο δεν περιλαμβάνει καμία ουσιαστική πρόβλεψη για το ενεργειακό και περιβαλλοντικό κόστος, τη στιγμή που η χώρα βιώνει ενεργειακή και περιβαλλοντική κρίση και τα κέντρα δεδομένων απαιτούν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και νερού.
Η βουλευτής της ΝΙΚΗΣ κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι παρουσιάζει, για ακόμη μία φορά, μια «διεθνή επιτυχία» χωρίς απτά αποτελέσματα, βασισμένη σε ευχές και προσδοκίες. Εξέφρασε την υποψία ότι «πίσω από τη βιασύνη κρύβεται η πρόθεση να συγκαλυφθούν σοβαροί κίνδυνοι για τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών», θυμίζοντας προηγούμενες επιλογές της κυβέρνησης, όπως ο προσωπικός αριθμός, οι νέες ταυτότητες και οι αλλεπάλληλες διαρροές δεδομένων, με κορυφαίο παράδειγμα τη διαρροή 1,3 δισεκατομμυρίων κωδικών παγκοσμίως.
Αναφέρθηκε επίσης στα δεδομένα μαθητών που διέρρευσαν μέσω της τηλεκπαίδευσης την περίοδο της πανδημίας, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για υπερευαίσθητα στοιχεία που διακινούνται καθημερινά, χωρίς επαρκείς εγγυήσεις. Κατά την κ. Κουρουπάκη, «τα δεδομένα των πολιτών μετατρέπονται στην ”προίκα” μιας νεοσύστατης εταιρείας, την οποία το κράτος δημιουργεί, χρηματοδοτεί και ουσιαστικά παραχωρεί, αφήνοντας τους πολίτες ψηφιακά απροστάτευτους».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε σε πανευρωπαϊκές έρευνες που δείχνουν ότι μόλις το 31% των Ευρωπαίων εμπιστεύονται τις κυβερνήσεις τους για την προστασία της ψηφιακής τους ταυτότητας, ενώ 9 στους 10 ανησυχούν για την κλοπή της. Όπως σημείωσε, η ανησυχία αυτή δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα, αλλά ευρωπαϊκό φαινόμενο, το οποίο η κυβέρνηση επιλέγει να αγνοεί.
Στη συνέχεια, η Ασπασία Κουρουπάκη κατήγγειλε ότι το νομοσχέδιο προβλέπει τη συγκέντρωση και επεξεργασία τεράστιων όγκων –ακόμη και ανωνυμοποιημένων– δεδομένων υγείας και άλλων ευαίσθητων πληροφοριών, με τεράστια οικονομική αξία, σε μια ανώνυμη εταιρεία, της οποίας το 70% θα ανήκει στο Υπερταμείο. Παράλληλα, χαρακτήρισε σκανδαλώδεις τις φορολογικές και θεσμικές απαλλαγές που προβλέπονται, όπως απαλλαγή από φόρους, τέλη και κρατήσεις, συμβάσεις κατά παρέκκλιση του νόμου περί δημοσίων προμηθειών και ελάχιστο προσυμβατικό έλεγχο.
Κατά την ίδια, πρόκειται για μια «φορολογική όαση που δημιουργείται με νόμο του ελληνικού Δημοσίου, γεγονός που συνιστά ευθεία αποδυνάμωση του κράτους και ομολογία κυβερνητικής αποτυχίας». Υπενθύμισε μάλιστα δήλωση υπουργού ότι αν το εγχείρημα παρέμενε εντός υπουργείου θα ήταν «δυσκίνητο», κάτι που, όπως είπε, συνιστά παραδοχή επιτελικής ήττας.
Κλείνοντας, η βουλευτής της ΝΙΚΗΣ συνέδεσε την ψηφιακή ατζέντα με τη συνολική κοινωνική ένταση, τις αγροτικές κινητοποιήσεις, τη διαφθορά στις επιδοτήσεις και την αποξένωση των πολιτών. Τόνισε ότι η κυβέρνηση δείχνει να επενδύει σε έναν «εικονικό κόσμο» πιο βολικό, γιατί δεν διαμαρτύρεται, την ώρα που η πραγματική κοινωνία ασφυκτιά. «Η τεχνητή νοημοσύνη», κατέληξε, «δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη συναισθηματική νοημοσύνη που απαιτείται για να αντιληφθεί κανείς ότι ”για τους πολίτες δεν πάει άλλο”».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας της:
