Ο Πρωθυπουργός, στη ΔΕΘ, παρουσίασε την εγκατάσταση του υπερυπολογιστή Pharos στο Λαύριο, προβάλλοντάς τον ως απόδειξη ότι η Ελλάδα «μπαίνει στην πρώτη γραμμή» της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η εικόνα που επιχείρησε να δώσει είναι αυτή μιας χώρας που πρωτοπορεί τεχνολογικά, αξιοποιώντας ευρωπαϊκά κονδύλια και διεθνείς συνεργασίες. Όμως, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη και απαιτητική από ό,τι επιτρέπει η επικοινωνιακή αξιοποίηση ενός έργου.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη αναγνωρίζεται ήδη σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως τεχνολογία υψηλού κινδύνου. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2024 θεσπίστηκε το AI Act, ο πρώτος ολοκληρωμένος κανονισμός που επιβάλλει αυστηρούς κανόνες για τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τον σεβασμό θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Ούτε είναι τυχαίο ότι ήδη από το 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε τις Κατευθυντήριες Γραμμές για μια Αξιόπιστη Τεχνητή Νοημοσύνη, θέτοντας ως προϋπόθεση τη δικαιοσύνη, την ανθρώπινη εποπτεία και την προστασία της ιδιωτικότητας. Στην Ελλάδα, όμως, αντί για θεσμικές εγγυήσεις και ένα καθαρό πλαίσιο λειτουργίας, ακούσαμε εξαγγελίες που αφήνουν περισσότερα ερωτήματα απ’ όσα απαντούν.
Ποιος θα διαχειρίζεται τον Pharos; Με ποια κριτήρια θα δοθεί πρόσβαση και σε ποιον; Θα έχουν λόγο και συμμετοχή τα δημόσια πανεπιστήμια και οι ανεξάρτητοι ερευνητές ή θα αποτελέσει ένα ακόμη κλειστό εργαλείο, συγκεντρωμένο στα χέρια λίγων; Πώς θα προστατευτούν τα δεδομένα των πολιτών και με ποιες ασφαλιστικές δικλείδες θα διασφαλιστεί ότι η υποδομή αυτή θα υπηρετεί τον ελληνικό λαό και όχι ξένα συμφέροντα ή συγκεκριμένες εταιρικές επιδιώξεις;
Χωρίς ξεκάθαρες απαντήσεις σε αυτά τα θεμελιώδη ζητήματα, η Ελλάδα δεν τοποθετείται στην «πρώτη γραμμή της καινοτομίας», όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, αλλά στην πρώτη γραμμή της εξάρτησης και της αβεβαιότητας. Η πρόοδος δεν είναι οι κορδέλες στα εγκαίνια, ούτε τα μεγάλα λόγια από το βήμα μιας έκθεσης. Η πρόοδος είναι η διασφάλιση ότι η τεχνολογία λειτουργεί με διαφάνεια, με δικαιοσύνη και με πραγματικό όφελος για την κοινωνία.
Από τη μία πλευρά, ο Προσωπικός Αριθμός συσσωρεύει προσωπικά δεδομένα στο προφίλ των πολιτών και, από την άλλη, το ψηφιακό ευρώ που έρχεται ετοιμάζεται να καταργήσει τα μετρητά. Αυτό είναι μία «δυστοπική» κοινωνία που ετοιμάζεται για εμάς, χωρίς την έγκρισή μας. Δεν το ψηφίσαμε αυτό. Μας το επιβάλλουν.
Η ΝΙΚΗ δεν στέκεται απέναντι στην πρόοδο· στέκεται απέναντι στη χωρίς όρους παράδοση της χώρας σε πειράματα χωρίς θεσμική θωράκιση και χωρίς σαφείς εγγυήσεις. Γιατί χωρίς αυτά, η κυβέρνηση δεν οδηγεί την Ελλάδα στην πρωτοπορία της τεχνολογίας, αλλά την εκθέτει στην πρωτοπορία του κινδύνου.
Γραφείο Τύπου ΝΙΚΗΣ
press@nikh.gr
www.nikh.gr