Τι σημαίνει για την Ελλάδα η έκθεση Νιινίστο για την άμυνα και η θέση της Νίκης
Του Τάσου Οικονομόπουλου, βουλευτή Α' Ανατολικής Αττικής
Προ ημερών παρουσιάστηκε στις Βρυξέλλες η έκθεση του πρώην Προέδρου της Φινλανδίας Σάουλι Νιινίστο για την Άμυνα της ΕΕ, με την ιδιότητά του ως ειδικός σύμβουλος της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Πρόκειται για μια εκτενή αναφορά στην τρέχουσα κατάσταση και προκλήσεις για την ευρωπαϊκή ασφάλεια/άμυνα, καθώς και με προτάσεις για το πού πρέπει να πάμε τα επόμενα χρόνια, αν θέλουμε να προασπίσουμε την ασφάλεια και ευημερία των πολιτών της Ένωσης.
Έχει μια αξία ότι, για πρώτη φορά σε κείμενο της ΕΕ με βαρύτητα αναφέρεται ότι η ασφάλεια είναι ο πυλώνας, πάνω στον οποίο χτίζονται όλα τα υπόλοιπα (οι αξίες, η οικονομία, τα δικαιώματα, οι θεσμοί, η συνεργασία των κρατών κ.λπ.).
Έπρεπε να ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, για να ξεπεράσει η ΕΕ τα συλλογικά ψυχικά τραύματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που της είχαν δημιουργήσει για δεκαετίες δυσανεξία για καθετί σχετιζόμενο με την άμυνα, καθώς και για να καταλάβει ότι χωρίς ισχυρές ένοπλες δυνάμεις και συνεργασία μεταξύ τους όλες οι άλλες πολιτικές είναι παλάτια στην άμμο.
Δεν πειράζει, κάλλιο αργά παρά ποτέ. Εμείς στη ΝΙΚΗ δεν είχαμε ποτέ υπαρξιακά ζητήματα σχετικά με το ρόλο των ενόπλων δυνάμεων. Από την ίδρυσή μας, σταθερά υπερασπιζόμαστε την ανάγκη για ισχυρές ένοπλες δυνάμεις∙ όχι μόνο στα λόγια (όπως κάνει η κυβέρνηση, με τις ‘too little – too late’ οριακές παρεμβάσεις βαπτισμένες υπό πομφόλυγες τύπου ‘Ατζέντα 2030’, ενώ το κύμα παραιτήσεων στρατιωτικών φουντώνει), αλλά στην πράξη, με επένδυση όχι μόνο στα οπλικά συστήματα, αλλά και στο προσωπικό, την ψυχολογία και το ευ ζην του.
Ας επιστρέψουμε όμως στο θέμα μας και ας δούμε κάποια επιλεγμένα σημεία της έκθεσης Νιινίστο, που θεωρούμε ότι έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα και την προοπτική συνεργασίας της με την ΕΕ σε θέματα άμυνας:
- Δεν είναι σαφές σήμερα τι θα συμβεί αν κάποιο κ-μ υποστεί επίθεση. Αυτή η δήλωση, σε συνδυασμό με την πρόσφατη αυστηρή αναφορά της ΕΕ για την πρόοδο της Τουρκίας, αποτελεί εύφορο έδαφος για περαιτέρω ανάδειξη του Κυπριακού στο πλαίσιο της ΕΕ. Δεν μπορεί να συζητάμε για εδαφική ακεραιότητα χωρίς την ανοιχτή πληγή του Κυπριακού Ελληνισμού πρώτη στην ατζέντα. Δεν μπορεί να βοηθάμε τόσο εμφατικά την Ουκρανία και να σφυρίζουμε αδιάφορα για ένα κ-μ της Ένωσης που το 38% του εδάφους του συνεχίζει να κατέχεται παράνομα.
- Περισσότερη και καλύτερη προετοιμασία σημαίνει περισσότερη αξιοπιστία διεθνώς για την ΕΕ, ανάδειξή της σε υπολογίσιμο παίκτη. Επιτέλους, η ρεαλιστική γλώσσα της ισχύος, μακριά από πολιτικές ορθότητες και προτεραιότητες πολυτελείας όπως ο δικαιωματισμός της woke ατζέντας και η υστερία με το περιβάλλον. Επιτέλους, με την περισσότερη άμυνα, ο Θουκυδίδης τώρα δικαιώνεται. Για την Ελλάδα, που αφιερώνει μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού της στην άμυνα (και επιτυγχάνει το όριο του 2% σε ΕΕ και ΝΑΤΟ χρόνια τώρα), αυτό σημαίνει περισσότερες ευκαιρίες παρέμβασης και παρουσίας στα κοινά δρώμενα. Αιμορραγούμε οικονομικά για να συντηρήσουμε αποτρεπτική ικανότητα σε αυτήν τη γωνιά του πλανήτη, ήρθε η ώρα να διεκδικήσουμε ό,τι απορρέει από αυτή τη θυσία.
- Η σημερινή διαδικασία λήψης αποφάσεων στην ΕΕ είναι πολύπλοκη και χρονοβόρα. Ενώ αυτό είναι όντως μια πραγματικότητα, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί μην, στο όνομα της αποτελεσματικότητας, προσπεραστεί ο κανόνας της ομοφωνίας και το ελληνικό βέτο θυσιαστεί. Ο Νιινίστο δεν το λέει άμεσα, όπως ο Ντράγκι στην πρόσφατη αναφορά του για την οικονομία. Προφανώς γιατί η άμυνα αποτελεί πολύ ευαίσθητο τομέα πολιτικής, που άπτεται της κυριαρχίας και της ίδιας της ύπαρξης των κ-μ. Σε κάθε περίπτωση, η θέση μας είναι σαφής: Να απλουστευθούν διαδικασίες στις Βρυξέλλες ναι. Να προσπεραστούν τα κ-μ όχι. Θα είμαστε κάθετοι σε αυτό.
- Τέλος, η έκθεση μιλάει για την ανάγκη ενίσχυσης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη (European Peace Facility - EPF), που έχει μπλοκαριστεί από το βέτο της προεδρεύουσας Ουγγαρίας και πλέον χρηματοδοτείται μόνο από τους τόκους των κατασχεμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, καθώς και για την ίδρυση δύο νέων μηχανισμών, του Securing Europe Facility και του Defending Europe Facility. Δεν είμαστε κατ’ αρχήν αρνητικοί στην ίδρυσή τους, όμως επισημαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να εξασφαλίσουμε τον αποκλεισμό τουρκικού εξοπλισμού από χρηματοδότηση μέσω αυτών των εργαλείων, όπως έγινε με τον EPF από το Νοέμβριο του 2022. Δεν είναι δυνατό η ελληνική συνεισφορά στον κοινό ενωσιακό προϋπολογισμό να ενισχύει την τουρκική αμυντική βιομηχανία. Είναι ένα θέμα που πρώτη η ΝΙΚΗ ανέδειξε στη Βουλή και που θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε σταθερά.
Συνοπτικά, φαίνεται ότι η πενταετία 2024-29 θα κυριαρχηθεί στην ΕΕ από την άμυνα/ασφάλεια. Ως Ελλάδα, το καλωσορίζουμε, γιατί εμείς ποτέ δεν υποτιμήσαμε αυτά τα θέματα. Η ανησυχία μας ως ΝΙΚΗ έγκειται στο να μην θυσιαστούν τα εθνικά συμφέροντα στο βωμό μιας δήθεν συλλογικής αποτελεσματικότητας.
Με τη δυναμική παρουσία του ευρωβουλευτή μας στις Βρυξέλλες και με εντατικό κοινοβουλευτικό έλεγχο στην Αθήνα, δεσμευόμαστε να αναδεικνύουμε κάθε διάσταση αυτών των ευαίσθητων ζητημάτων και να ενημερώνουμε τον ελληνικό λαό που μας τίμησε με την ψήφο του και με συνεχώς αυξανόμενα ποσοστά για κάθε σοβαρή εξέλιξη.