Τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις στενάζουν κάτω από την ανάγκη και το ελληνικό φιλότιμο να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους σε μια περίοδο που η προηγούμενη αύξηση των επιτοκίων διαμόρφωσε μια νέα συνθήκη.
Στην προσπάθειά τους να μην γίνουν μέλη μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων δεν βρήκαν αρωγό την κυβέρνηση, η οποία με τα στενά κριτήρια που θέσπισε στον κατά γενική ομολογία αποτυχημένο εξωδικαστικό μηχανισμό, δεν βοήθησε παρά ελάχιστους να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα.
Σήμερα όσο ποτέ χρειάζονται συγκεκριμένες και δυναμικές λύσεις που θα βοηθήσουν τους οφειλέτες να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Σε διαφορετική περίπτωση θα βρεθούμε μπροστά σε νέα αλματώδη αύξηση του ιδιωτικού χρέους και στο αναγκαστικό κλείσιμο επιχειρήσεων, που ούτως η άλλως στενάζουν κάτω από την υπερφορολόγηση και την αύξηση του κόστους παραγωγής λόγω του ρεύματος , αν μιλάμε για παραγωγικές επιχειρήσεις.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη που επανεξελέγει με το αίτημα να μπορέσει να βάλει μια τάξη στον δανειακό κυκεώνα σήμερα στέκεται δειλή , μοιραία και άβουλη χωρίς να μπορεί να αρθρώσει ικανό πολιτικό λόγο για χρονίζοντα ζητήματα της οικονομίας.
Ωστόσο για να προσφέρουμε βιώσιμες λύσεις στους οφειλέτες, θα πρέπει να γνωρίζουμε ποιες είναι οι δυνατότητες των νοικοκυριών σήμερα. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του 2024 που δημοσίευσε το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας το 60% των νοικοκυριών δηλώνει ότι το εισόδημά του δεν επαρκεί για όλον το μήνα, ενώ για όσους αντιμετωπίζουν αυτή την κατάσταση, τα χρήματα αρκούν μόλις για 19 ημέρες κατά μέσο όρο. Η αδυναμία αποταμίευσης παραμένει ιδιαίτερα υψηλή, καθώς το 81,6% δεν καταφέρνει να αποταμιεύσει, ενώ πάνω από τα μισά νοικοκυριά δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν σε ένα έκτακτο έξοδο της τάξης των 500 ευρώ. Την ίδια στιγμή, το 11,7% των νοικοκυριών ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, αδυνατώντας να καλύψει ακόμη και τις βασικές του ανάγκες.
Επίσης σύμφωνα με στοιχεία έκθεσης του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων, καταθέσεις έως και 1.000 ευρώ έχει το 72,5% των καταθετών, οι οποίοι είχαν συνολικά καταθέσεις που αναλογούν στο 1,4% του συνολικού των καταθέσεων.
Έχοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, εντοπίζουμε ορισμένα σημεία και στο πρόσφατο νομοσχέδιο για την ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς που έχει και θετικά στοιχεία, αλλά και μέτρα που κατά τη γνώμη μας χρίζουν βελτιώσεως, σημειώνουμε κάποιες σκέψεις μας που τις κάναμε πιο συγκεκριμένες και στη Βουλή.
Με το άρθρο 178, διπλασιάζονται τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό του δανειολήπτη ως επιλέξιμου, προκειμένου να καταστεί υποχρεωτική η συναίνεση του συνόλου των πιστωτών για ένταξη του οφειλέτη στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Και ενώ διπλασιάζονται τα κριτήρια διαθέσιμου εισοδήματος, περιουσίας και καταθέσεων, τίθεται ως προϋπόθεση ο οφειλέτης να έχει ανώτατο όριο ήδη μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών οφειλών (δηλαδή σε τράπεζες ή servicers) τις 300.000 ευρώ.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, πριν το 2010 προηγήθηκε μια περίοδο ανεξέλεγκτης χρηματοδοτικής ασυδοσίας από το τραπεζικό σύστημα, χορήγησης κάθε λογής δανείων χωρίς κριτήρια και εποπτεία, ακολούθησε η περίοδο των μνημονίων και της διαρκούς λιτότητας, με αποτέλεσμα τα δάνεια με τα πανωτόκια και με τις κεφαλαιοποίησεις των τόκων να διογκωθούν υπέρμετρα μέσα σε λίγα χρόνια.
Εμείς προτείναμε να αυξηθεί δραστικά το ανώτατο όριο μη εξυπηρετούμενων οφειλών (σε τράπεζες ή servicers) από τις 300.000 ευρώ, τουλάχιστον σε 1 εκατ. ευρώ, προκειμένου να καταστεί υποχρεωτική η συναίνεση του συνόλου των πιστωτών για ένταξη του οφειλέτη στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Η κοινωνία και οι πολίτες δεν μπορούν να περιμένουν με σταυρωμένα χέρια γενναίες αποφάσεις που όμως δεν έρχονται ποτέ. Αποφάσεις που θα λειτουργήσουν άμεσα σαν οξυγόνο για την οικονομία και δεν θα φέρουν και πάλι το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας σε νέα δοκιμασία. Άμεσα θα πρέπει να κληθούν όλοι οι παραγωγικοί και κοινωνικοί φορείς της χώρας σε έναν ειλικρινή διάλογο , να ακουστούν οι προτάσεις τους , να ακουστεί κάποτε η πραγματική φωνή της οικονομίας που έρχεται από τη παραγωγική βάση. Αλλιώς θα συνεχίσουμε να βλέπουμε το έργο μια κυβέρνηση να κωφεύει και μια κοινωνία να προσπαθεί απελπισμένα να μιλήσει για αυτά που πραγματικά την ταλαιπωρούν.
Του Ανδρέα Βορύλλα , Βουλευτή Β2 Δυτικού Τομέα Αθηνών με τη ΝΙΚΗ
