Σήμερα, 3 Δεκεμβρίου 2025, Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, ημέρα που το ελληνικό κράτος οφείλει να κοιταχτεί στον καθρέφτη και να κάνει την αυτοκριτική του. Το κοινωνικό κράτος στην Ελλάδα απέτυχε. Η αποτυχία αυτή επιβεβαιώνεται με τον πλέον τραγικό τρόπο όταν εθελοντικές Οργανώσεις με τεράστιο έργο όπως η Μέριμνα Παιδιού Κατερίνης αναγκάζονται να εκπέμψουν σήμα κινδύνου και να επιστρατεύσουν εθελοντές και δωρεές για να εξασφαλίσουν αυτονόητα δικαιώματα των πολιτών.
Το χρονικό της ανάγκης
Η Μέριμνα Παιδιού Κατερίνης, ο βασικός Σύλλογος για τα Άτομα με Αναπηρία στην Πιερία, έχει αναλάβει την ολοκλήρωση ενός Κέντρου Διημέρευσης Ημερήσιας Φροντίδας (Κ.Δ.Η.Φ.), αυτή τη φορά αποκλειστικά για άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Αν και το έργο έχει ενταχθεί σε πρόγραμμα χρηματοδότησης, απαιτούνται επιπλέον πόροι (περίπου 200.000€) για να ολοκληρωθεί. Γι’ αυτόν τον σκοπό, η Μέριμνα ξεκίνησε τη δράση “Lights On”, αναζητώντας 200 εθελοντές για οικονομική ενίσχυση. Αυτή η προσπάθεια αποδεικνύει την τεράστια ανάγκη.
Πώς το Κράτος μετατρέπει τους πολίτες σε επαίτες
Είναι απαράδεκτο και εξοργιστικό η Πολιτεία, αντί να παρέχει αυτές τις δομές ως θεμελιώδες δικαίωμα, να καθιστά τους πολίτες της επαίτες. Δεν νοείται οι οικογένειες των ατόμων με αναπηρίες στο φάσμα του αυτισμού, που ήδη σηκώνουν ένα δυσβάσταχτο φορτίο, να αναγκάζονται να βασίζονται στη φιλοτιμία, ως υποκατάστατο της θεσμικής υποχρέωσης για να εξασφαλίσουν την απαραίτητη φροντίδα, εκπαίδευση και αξιοπρεπή στήριξη για τα παιδιά τους.
Η σπουδαιότητα του έργου
Ένα εξειδικευμένο Κέντρο Διημέρευσης για τον αυτισμό δεν είναι πολυτέλεια. Σύμφωνα με τις σύγχρονες επιστημονικές προσεγγίσεις, προσφέρει κρίσιμα οφέλη, λειτουργώντας ως πυλώνας για:
- Ανάπτυξη Δεξιοτήτων: Εφαρμογή δομημένων προγραμμάτων (π.χ., TEACCH, ABA) για την ανάπτυξη λειτουργικών δεξιοτήτων επικοινωνίας και αυτοεξυπηρέτησης.
- Ποιότητα Ζωής: Διασφάλιση της δομημένης απασχόλησης, μειώνοντας την κοινωνική απομόνωση και βελτιώνοντας τη συνολική ψυχική υγεία των ατόμων.
- Στήριξη Οικογένειας: Αποφόρτιση των γονέων από το αποκλειστικό φορτίο της φροντίδας, προλαμβάνοντας το φαινόμενο του burnout φροντιστή και διατηρώντας την ψυχοκοινωνική ισορροπία της οικογένειας.
Ελληνική πραγματικότητα vs. ευρωπαϊκή πρόνοια
Η ανεπάρκεια αυτή δεν περιορίζεται στην Πιερία. Στην Ελλάδα, οι δομές φροντίδας ατόμων με αναπηρία παραμένουν σοβαρά υποστελεχωμένες, υποχρηματοδοτούμενες και ανεπαρκείς σε αριθμό.
Ενώ η ζήτηση για εξειδικευμένες δομές αυξάνεται, οι λίστες αναμονής σε ήδη υπάρχουσες δομές παραμένουν μακροσκελείς, οδηγώντας συχνά στην κοινωνική απομόνωση των ατόμων.
Σε αντίθεση, χώρες όπως η Σουηδία ή η Ολλανδία αντιμετωπίζουν την πρόνοια για τα πρόσωπα με αναπηρία ως πρωταρχική ευθύνη του κράτους πρόνοιας. Οι δομές εκεί είναι πλήρως χρηματοδοτούμενες από δημόσιους πόρους, εξασφαλίζοντας υψηλό επίπεδο εξειδικευμένου προσωπικού, σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους και πλήρη κάλυψη των αναγκών, χωρίς οι πολίτες να χρειάζεται να οργανώνουν εράνους για τα βασικά.
Ένας φάρος ελπίδας
Μέσα σε αυτό το θεσμικό κενό βέβαια, η κινητοποίηση της Μέριμνας Παιδιού Κατερίνης και η ανταπόκριση των πολιτών αποτελούν ένα φωτεινό παράδειγμα ανθρωπιάς και κοινωνικής αλληλεγγύης.
Συγχαίρουμε θερμά τα μέλη, τους εργαζόμενους της «Μέριμνας του Παιδιού» και τους εθελοντές που ανταποκρίνονται στο κάλεσμα “Lights On” (Ανάβουμε τα Φώτα). Αυτή η προσπάθεια αποδεικνύει την ευαισθησία της τοπικής κοινωνίας μας να καλύψει τις ανάγκες των συμπολιτών μας.
Η προσφορά αυτή είναι κοινωνικά ανεκτίμητη και μας γεμίζει ελπίδα. Όμως ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ από τους αρμόδιους φορείς να σταθούν επιτέλους στο ύψος των περιστάσεων.
Οι θέσεις της ΝΙΚΗΣ για τα Πρόσωπα με Αναπηρία (ΠμεΑ)
- Συνταξιοδότηση του ενός γονέα ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει η οικογένεια στις υψηλές απαιτήσεις της φροντίδας του αναπήρου τέκνου της.
- Υλοποίηση του μέτρου του Προσωπικού Βοηθού που έχει ήδη θεσπιστεί αλλά στην ουσία δεν εφαρμόζεται λόγω έλλειψης χρηματοδότησης.
- Δημιουργία Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) σε όλη την επικράτεια, οι οποίες θα παρέχουν μόνιμη κατοικία και την απαραίτητη μέριμνα (διατροφή και ιατροφαρμακευτική φροντίδα) σε πρόσωπα με αναπηρία.
- Δημιουργία εξειδικευμένων κέντρων αποκατάστασης. Τα υπάρχοντα στερούνται έμπειρου προσωπικού ενώ ταυτόχρονα το κόστος για τον νοσηλευόμενο είναι δυσβάστακτο.
- Δημιουργία Υπουργείου Προστασίας των Αναπήρων Προσώπων.
- Αντικατάσταση του όρου «Άτομα με Αναπηρία» με τον όρο «Πρόσωπα με Αναπηρία», καθώς η έννοια του «ατόμου» υποβαθμίζει τον άνθρωπο, διότι συνδέεται με μια αόριστη μονάδα του είδους, ενώ «το πρόσωπο» αναδεικνύει την ιερότητα και μοναδικότητα του ανθρώπου ως εικόνα Θεού.
- Διαβάστε αναλυτικά τις θέσεις της ΝΙΚΗΣ για θέματα ΑμεΑ εδώ.
Το μήνυμα είναι σαφές: Σήμερα, 3 Δεκεμβρίου 2025, η δράση “Lights On” πρέπει να είναι η τελευταία φορά που οι πολίτες καλούνται να «σώσουν» το κράτος.
Θ.Ο Θεμάτων ΑΜΕΑ της ΝΙΚΗΣ