Ἡ Τουρκία μετὰ τὴν σύλληψη τοῦ κ. Ἐκρέμ Ἰμάμογλου περιέρχεται σέ δίνη ἐσωτερικῆς κατάρρευσης καὶ ἡ πατρίδα μας βρίσκεται μπροστὰ σὲ μίαν ἱστορικὴ στρατηγικὴ εὐκαιρία. Τὸ ἱστορικὸ ἐρώτημα εἶναι σαφές: μήπως τώρα εἶναι ἡ ὥρα γιά ἄμεση ἐπέκταση τῶν χωρικῶν μας ὑδάτων στὰ 12 ναυτικά μίλια καὶ ταυτόχρονη ἀνακήρυξη Α.Ο.Ζ. με τήν Κυπριακή Δημοκρατία; Κατὰ τὴν προσωπική μου ἄποψη: ναί, ἀπολύτως τώρα εἶναι ἡ ὥρα καὶ αὐτὸ θὰ ἀναλύσω παρακάτω.
Πρὶν τὴν σύλληψη τοῦ κ. Ἰμάμογλου, ἡ Τουρκία διατηρώντας κρίσιμες διεθνεῖς ἰσορροπίες καὶ παρά τις ὃποιες ἀντιξοότητες πού ἀντιμετώπιζε, πορευόταν μὲ ἅλματα πρὸς τὴν ἐκπλήρωση τῆς φιλοδοξίας της νὰ καταστῇ ἂν ὂχι πλανητική τουλάχιστον περιφερειακή, αὐτοκρατορικὴ δύναμη. Μετὰ τὴν ἐπιτυχία της στὴν Συρία, ἀπέμεινε ἡ προσβολὴ καὶ ὁ ἔλεγχος τοῦ συμπλόκου Ἑλλάδος-Κύπρου, τοῦ μόνου συγκροτημένου πόλου ἀντίστασης στὴν ἄμεσο περίμετρό της, γιά νὰ διασφαλίσει μίαν buffer zone γύρω ἀπὸ τὸ αὐτοκρατορικὸ κέντρο. Ἤδη, ὡς συνέπεια ἑνὸς πολυετοῦς, πολύμορφου, ἐξελισσομένου ὑβριδικοῦ πολέμου κατὰ τῆς πατρίδος μας καὶ μὲ τὴν συνδρομὴ φιλοτουρκικῶν ἐλίτ στὸ ἐσωτερικό, εἶχε κατορθώσει νὰ ὁδηγήσει οὐσιαστικά σε Φιλανδοποίηση τὴν πατρίδα μας, καθὼς εἴχαμε ἀπαρνηθεῖ κάθε νόμιμο κυριαρχικὸ μας δικαίωμα πέραν τῶν 6 ναυτικῶν μιλίων. Ἡ Τουρκία εἶχε κατορθώσει παραλλήλως νὰ ἐμπλακεῖ ἄμεσα ἢ ἒμμεσα μὲ τὴν Εὐρωπαϊκὴ ἀμυντικὴ ἀρχιτεκτονικὴ ἀσφαλείας καὶ τὸ Εὐρωπαϊκὸ στρατιωτικὸ-βιομηχανικὸ κατεστημένο, πρᾶγμα ποὺ ἰσοδυναμοῦσε μὲ πλήρη διεθνῆ ἀποδυνάμωση τῆς πατρίδας μας σέ σχέση μὲ τὴν Τουρκία.
Ἡ διακυβέρνηση τοῦ κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, παρὰ τὸν ἀναθεωρητισμὸ καὶ τὴν ἐπιθετικότητα τῆς Τουρκίας (casus belli, Γαλάζια Πατρίδα, Τουρκο-Λιβυκὸ μνημόνιο κτλ.) χωρὶς καμιά λογικὴ ἐξήγηση ἀπεγκλώβισε, ἢ καλλίτερα «ξελάσπωσε» διεθνῶς τὴν Τουρκία μὲ τὴν Διακήρυξη τῶν Ἀθηνῶν καὶ τίς ἄλλες ἀνερμάτιστες ἐνέργειές της. Ἦταν τόση ἡ ἐνδοτικότητά της ὥστε προγραμμάτιζε νέα συνάντηση τίς προσεχεῖς ἑβδομάδες μὲ τὸν Πρόεδρο κ. Ἐρντογάν γιὰ περαιτέρω ὑπαναχωρήσεις. Τὸ μόνο ποὺ κάπως μετρίαζε τὴν ἔνταση τῆς ὑποστροφῆς ἦταν ἡ ἀντιπαλότητα τοῦ Ἰσραὴλ πρὸς τὴν Τουρκία καὶ ἡ ἐξ αὐτῆς πρόθεση ὑποστήριξης πρὸς τὴν χώρα μας (καὶ ὂχι πρὸς τὴν διακυβέρνηση Μητσοτάκη) ἀπὸ τὸν νεοεκλεγέντα Πρόεδρο τῶν ΗΠΑ κ. Τράμπ.
Καθὼς τὸ χάσμα ἰσχύος μεταξὺ τῆς καθημαγμένης Ἑλλάδος καὶ τῆς ὑπερεξοπλιζομένης Τουρκίας καθ᾿ ἡμέρα διευρύνεται, εἶναι βέβαιο ὅτι σέ μερικὰ χρόνια, ἂν κάτι δὲν ἀλλάξει, ἡ Φιλανδοποίηση θὰ εἶναι τὸ καλλίτερο σενάριο, ἐνῶ ἡ ἀπώλεια καὶ ἐδαφῶν θὰ εἶναι πολὺ πιθανή.
Ἡ σύλληψη τοῦ κ. Ἐκρέμ Ἰμάμογλου, δημάρχου τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ κατ’ οὐσίαν τῆς ἰσχυρότερης ἀντιπολιτευτικῆς φωνῆς στὴν Τουρκία, σηματοδοτεῖ τὴν εἴσοδο τῆς γειτονικῆς χώρας σε μίαν βαθειά κρίση καὶ ἀποτελεῖ γεωπολιτικὸ σταθμὸ καὶ τεραάστια ἱστορικὴ εὐκαιρία γιά ἐμᾶς. Ὁ κ. Ἐρντογάν, ἐγκλωβισμένος στὴν λογικὴ τῆς ἀπολύτου ἐξουσίας, ἀλλὰ καὶ ἀπό τον φόβο τῆς πλήρους ἀναιρέσεως αὐτοῦ καὶ τῆς οἰκογενείας του μετὰ ἀπὸ μία διαφαινόμενη πολιτικὴ ἥττα, ἐπιλέγει τὴν all-in, ὁλοκληρωτικὴ σύγκρουση μὲ τὸ κεμαλικὸ κατεστημένο καὶ τὴν ἴδια τὴν κοινωνία.
Ἡ σύγκρουση εἶναι τεράστια, καθὼς συγκρούονται δύο κόσμοι καταπιεσμένοι ὁ ἓνας ἀπό τόν ἄλλο καὶ πολύ βαθειά μισούμενοι. Ἀπὸ τὴν μία ἡ ἰσλαμικὴ ἀντίληψη καὶ καθεστώς, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη οἱ δυνάμεις τοῦ κεμαλικοῦ, κοσμικοῦ κράτους, τοῦ στρατοῦ καὶ τῶν μεγάλων πόλεων. Ἡ Τουρκία βαδίζει ὁλοταχῶς πρὸς μία μακρὰ ἐσωτερικὴ ἀποσταθεροποίηση. Ὁ κ. Ἰμάμογλου θὰ παραμείνει στὴν φυλακὴ για μεγάλο διάστημα καὶ ἡ μόνη του διέξοδος εἶναι ἡ κινητοποίηση τοῦ λαοῦ. Ἀπὸ τὴν ἄλλη, ὁ κ. Ἐρντογάν δὲν φαίνεται ἕτοιμος νὰ παραδώσει τὴν ἐξουσία ἀναιμάκτως. Τὸ βαθὺ ρήγμα καὶ ἡ κοινωνικὴ ἀναστάτωση τοὺς προσεχεῖς μῆνες πολὺ πιθανὸν νὰ κινητοποιήσουν τὸν στρατόν, ὁ ὁποῖος ἐν πολλοῖς ἀκόμη ἐλέγχεται ἀπὸ κεμαλικῆς ἀντιλήψεως ἀνωτέρους καὶ ἀνωτάτους ἀξιωματικοὺς.
Ταυτόχρονα, καθὼς ἡ Τουρκία ἀπομακρύνεται ἀπὸ κάθε ἔννοια κράτους δικαίου καὶ δημοκρατίας, οἱ σχέσεις τῆς Τουρκίας μὲ τὴν Δύση ὁδηγοῦνται σὲ ρήξη. Στὴν περαιτέρω διεθνῆ ἀποδυνάμωση τῆς Τουρκίας παίζει καὶ μεγάλο ρόλο ἡ Ρωσία, ἡ ὁποία καθὼς προοδευτικὰ ρυθμίζει τὸ μέτωπο τῆς Οὐκρανίας ἐπανατοποθετεῖται στὴν Μέση Ἀνατολή ἐνθυμουμένη πάντα τὴν προδοσία πού ὑπέστη ἀπὸ τὴν Τουρκία στὴν περίπτωση τῆς Συρίας. Ἀκόμα καὶ ἡ Λιβύη βλέποντας τὴν ἀστάθεια τῆς Τουρκίας προκήρυξε θαλασσοτεμάχια μὲ πολὺ προσεκτικὴ ὁριοθέτηση. Ὑπὸ τὸ βάρος τῆς ἐσωτερικῆς της ἀστάθειας καὶ τῆς διεθνοῦς ἀποδυνώσεώς της τὸ μόνο ποὺ δὲν θέλει αὐτὴ τὴν στιγμήν ἡ Τουρκία εἶναι μία ἐπιπλέον κρίση μὲ τὴν Ἑλλάδα. Πέρα ἀπὸ τὴν πρακτικὴ ἀδυναμία της, μία ἐνδεχομένη ἥττα σὲ θερμὸ ἐπεισόδιο θὰ διέλυε αὐτόματα τὸ καθεστώς Ἐρντογάν καὶ ἕνα τέτοιο ρίσκο δὲν πρόκειται νὰ τὸ πάρει ὑπὸ τίς παρούσες συνθῆκες. Πολὺ περισσότερο πού ἡ Τουρκικὴ οἰκονομία λόγῳ τῆς ἤδη ὑπάρχουσας πολιτικῆς ἀστάθειας δὲν θὰ ἄντεχε ἐπιπρόσθετα καὶ ἕνα θερμὸ ἐπεισόδιο.
Μέσα σὲ αὐτὸ τὸ κλίμα, ἡ Ἑλλάδα ἔχει μπροστὰ της μία ἱστορικὴ στρατηγικὴ εὐκαιρία. Εἶναι ἡ στιγμή νὰ ἐπανακαθορίσει τὴν θέση της καὶ νὰ κατοχυρώσει τὰ ἐθνικὰ της δικαιώματα, ἐκμεταλλευομένη τὴν ἀποδυνάμωση τῆς Τουρκίας καὶ τὴν ἀλλαγὴ τῶν γεωπολιτικῶν συσχετισμῶν. Ἡ Πατρίδα μας ὀφείλει τώρα νὰ ἀσκήσει τὸ ἀναφαίρετο δικαίωμά της γιὰ ἐπέκταση τῶν χωρικῶν ὑδάτων στὰ 12 ναυτικὰ μίλια, καὶ παράλληλα νὰ ἀνακηρύξει Α.Ο.Ζ. μὲ τὴν Κυπριακὴ Δημοκρατία, δημιουργῶντας ἕνα ἐνιαῖο γεωπολιτικὸ καὶ ἐνεργειακὸ μέτωπο. Εὐχῆς ἔργον θὰ ἦταν καὶ ἡ ὁλοκλήρωση τῆς ὁριοθετήσεως Α.Ο.Ζ. καὶ μὲ τὴν Αἴγυπτο.
Ἡ Ἑλλάδα μὲ μιὰ τέτοια κίνηση: (α) θὰ ἐφαρμόσει τὸ Διεθνὲς Δίκαιο ἀλλά παράλληλα καὶ θὰ ἐνισχύσει τὸ Διεθνὲς Δίκαιο (και αὐτό ἒχει διεθνή βαρύτητα –βλέπε ΗΠΑ) ἔναντι παράλογων ἐρμηνειῶν (βλέπε Τουρκία, Κίνα κτλ), (β) θὰ ἐνισχύσει καὶ θὰ κατοχυρώσει τὰ ἐθνικὰ μας δικαιώματα στὸ Αἰγαῖο καὶ στὴν Μεσόγειο, (γ) θὰ δείξει ἀποφασιστικότητα καὶ θὰ καταστεί ἀξιόπιστος διεθνὴς συντελεστής, (δ) θὰ προβληθεῖ ὡς σταθερὴ δύναμη καὶ ἐγγυητὴς τῆς ἀσφαλείας στὴν περιοχὴ, ἀποκτῶντας πρωταγωνιστικὸ ρόλο στὴν νέα γεωπολιτικὴ πραγματικότητα ποὺ διαμορφώνεται, (ε) θὰ ἀνοίξει τὸν δρόμο πρὸς τὴν πλήρη ἐκμετάλλευση τῶν τεραστίων φυσικῶν πόρων, (στ) οὐσιαστικὰ θὰ ἐνοποιήσει τὸ πλαίσιο Ἑλλάδος-Κύπρου, συνθήκη ποὺ θὰ δράσει πολλαπλασιαστικὰ στὸ γεωστρατηγικὸ πεδίο μὲ ταυτόχρονες προβολὲς στὴν Μέση Ἀνατολὴ ὅπου ζοῦν ἑκατοντάδες χιλιὰδες ἑλληνορθόδοξοι, ρωμαίικοι πληθυσμοί.
Φυσικὰ τὰ βήματα θὰ πρέπει νὰ εἶναι ἄμεσα ἀλλὰ πολὺ προσεκτικὰ καὶ θὰ πρέπει νὰ ὑπάρξει πολλαπλῶς ἐπεξεργασμένο σχέδιο κινήσεων: συντονισμὸς μὲ Κυπριακὴ Δημοκρατία, ἐνημέρωση καὶ συντονισμὸς μὲ σύμμαχες χώρες ἢ μὲ ἀντίπαλες μὲ τὴν Τουρκία χώρες (βλέπε Ἰσραήλ, ΗΠΑ κτλ.) καὶ πιθανῶς στρατιωτικὴ ἐτοιμότητα.
Οἱ στιγμὲς εἶναι ἱστορικές. Ἄν χαθεῖ ἡ εὐκαιρία, τὸ μέλλον μας ὡς κρατικὴ ὀντότητα εἶναι σίγουρο ὅτι θὰ κινδυνεύσει. Μετὰ τὴν κρίση στὴν Τουρκία, ἡ ὁποία θὰ διαρκέσει πολὺ (ἐκτὸς ἂν προκύψει ἄμεσα στρατιωτικὸ πραξικόπημα), εἴτε θὰ ἐπικρατήσει τὸ σύστημα Ἐρντογάν (ὁ ἴδιος ἢ οἱ διάδοχοί του – βλέπε Μπιλὰλ Ἐρντογάν), εἴτε τὸ κεμαλικὸ σύστημα (βλέπε Ἐκρὲμ Ἰμάμογλου). Ὅποιος καὶ νὰ ἐπικρατήσει, εἶναι σίγουρο καὶ ἀναπόφευκτο τὸ χτύπημα πρὸς τὴν πατρίδα μας, χτύπημα τὸ ὁποῖο θὰ δράσει τότε «θεραπευτικὰ» καὶ ἐνοποιητικὰ πρὸς τὸ ἐσωτερικὸ τῆς Τουρκίας.
Καλοῦνται ὅλες οἱ πολιτικὲς δυνάμεις νὰ συνειδητοποιήσουν τὴν ἱστορικὴ εὐκαιρία καὶ νὰ ἀσκήσουν πίεση στὴν Κυβέρνηση Μητσοτάκη πρὸς αὐτὴν τὴν κατεύθυνση. Ἡ Κυβέρνηση, ἡ ὁποία ἦταν φυσικὰ ἕτοιμη νὰ συνέχιζε τὸν «διάλογο», τὸ πιὸ πιθανὸ εἶναι νὰ μὴν ἀνταποκριθεῖ στο αἲτημα καὶ τότε θὰ καταρρεύσει ὑπὸ τὸ βάρος τῆς κοινωνικῆς πιέσεως.
Ἡ συγκυρία εἶναι ἱστορική. Ἡ Ἑλλάδα ὀφείλει νὰ δράσει μὲ σχέδιο καὶ ἀποφασιστικότητα. Νὰ ἀξιοποιήσει τὴν στρατηγικὴ εὐκαιρία γιὰ νὰ ἐπαναφέρει τὸν Ἑλληνισμὸ καὶ τὴν Ρωμηοσύνη στὸ προσκήνιο τῆς ἱστορίας καὶ σὲ πορεία ἀναπτύξεως.
Ἰωάννης Κων. Νεονάκης MD, MSc, PhD
Ἐπικεφαλῆς Θ.Ο. Ρωμηοσύνης τῆς ΝΙΚΗΣ
romiosynh@nikh.gr