Δύο χρόνια μετά το μαύρο βράδυ των Τεμπών, οι εικόνες των διαλυμένων βαγονιών και των οικογενειών που θρηνούσαν παραμένουν χαραγμένες στη μνήμη μας. Ήταν η πιο σκληρή υπενθύμιση ότι η αδιαφορία και η ανικανότητα των κυβερνήσεων κοστίζουν ανθρώπινες ζωές.
Κι όμως, η σημερινή κυβέρνηση φαίνεται να μην έχει μάθει τίποτα. Αντί να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στην άμεση ολοκλήρωση των κρίσιμων συστημάτων ασφαλείας (ETCS, GSM-R, τηλεδιοίκηση) και στην ενίσχυση του προσωπικού, καταναλώνει πολύτιμο χρόνο σε συγχωνεύσεις φορέων, επικοινωνιακά εγκαίνια ημιτελών έργων και διαχείριση εντυπώσεων. Το αποτέλεσμα; Οι επιβάτες εξακολουθούν να κινούνται σε ένα δίκτυο που όχι μόνο έχει τα ίδια κενά ασφάλειας, αλλά ούτε καν λειτουργεί στο σύνολό του, με ολόκληρα τμήματα να παραμένουν κλειστά εδώ και μήνες λόγω ζημιών, έλλειψης συντήρησης και καθυστερημένων έργων.
Στις ράγες κυκλοφορεί μόνο η ανικανότητα και οι πολίτες πληρώνουν το εισιτήριο. Σήμερα λειτουργεί λιγότερο από το μισό της σιδηροδρομικής υποδομής που υπήρχε πριν από 15 χρόνια. Από περίπου 2.500–2.800 χιλιόμετρα δικτύου το 2010, έχουμε πέσει στα ~1.200 χιλιόμετρα, και από αυτά, σημαντικά τμήματα είναι κλειστά λόγω ζημιών από ακραία καιρικά φαινόμενα (π.χ. κακοκαιρία Daniel στη Θεσσαλία), έλλειψης συντήρησης και έργων αναβάθμισης που καθυστερούν.
Σημαντικοί περιφερειακοί άξονες (π.χ. Παλαιοφάρσαλος–Καλαμπάκα, Λιανοκλάδι–Λάρισα, τμήματα της Πελοποννήσου) παραμένουν εκτός λειτουργίας. Δωρεές, όπως η πρόσφατη των 14,5 εκατ. ευρώ από τις συστημικές τράπεζες για την αποκατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου Δομοκού, είναι «σταγόνα στον ωκεανό». Η κατάσταση αυτή αυξάνει την εξάρτηση από τις οδικές μεταφορές, με συνέπεια την περιβαλλοντική επιβάρυνση και την κυκλοφοριακή συμφόρηση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της, ενώ έχει κινήσει διαδικασία παράβασης κατά της Ελλάδας, εξακολουθεί να αρκείται σε χρονοδιαγράμματα και παρατηρήσεις. Η διαδικασία βρίσκεται ήδη στο δεύτερο στάδιο, με αιτιολογημένη γνώμη, και η χώρα κινδυνεύει με παραπομπή στο Δικαστήριο της ΕΕ, επιβολή προστίμων εκατομμυρίων ευρώ και περικοπή ευρωπαϊκών κονδυλίων. Παρ’ όλα αυτά, η πολιτική βούληση για άμεση και ουσιαστική λύση απουσιάζει και στις δύο πλευρές.
Η κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει να αξιοποιήσει πλήρως τα διαθέσιμα κοινοτικά κονδύλια. Οι επενδύσεις γίνονται αποσπασματικά, ενώ τα πιο κρίσιμα έργα ασφάλειας παραμένουν ημιτελή. Το δημόσιο σιδηροδρομικό σύστημα στηρίζεται σε «μπαλώματα» αντί για στρατηγικό σχέδιο.
Η ΝΙΚΗ επισημαίνει ότι η σημερινή εικόνα δεν είναι αποτέλεσμα μόνο τεχνικών καθυστερήσεων, αλλά πολιτικών επιλογών — επιλογών που προτάσσουν το επικοινωνιακό όφελος και τη βραχυπρόθεσμη πολιτική επιβίωση έναντι της ασφάλειας των πολιτών. Η κυβέρνηση συνεχίζει να μεταθέτει το αυτονόητο για «αργότερα». Όμως, οι μνήμες από το δυστύχημα θα επιστρέφουν, για να τους υπενθυμίζουν ότι το αίμα των 57 θυμάτων θα τους βαραίνει για πάντα.