Οι πιθανές παγίδες της ενισχυμένης πλειοψηφίας για θέματα Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ε.Ε. (Κ.Π.Α.Α)
Του Τάσου Οικονομόπουλου, βουλευτή Α΄ Ανατολικής Αττικής
Οι «προεκλογικές» δεσμεύσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ειδικά για την Ελλάδα, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς θέματα Άμυνας και Ασφάλειας βρίσκονται ψηλά στις προτεραιότητες της νέας Κομισιόν. Συγκεκριμένα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει ήδη αναφερθεί σε ένα φιλόδοξο σχέδιο για την ευρωπαϊκή «αντιπυραυλική ασπίδα», το οποίο υποστηρίζουν η Γερμανία, η Ελλάδα και η Πολωνία. Σύμφωνα με την ίδια, το σχέδιο αυτό είναι απαραίτητο όχι μόνο για την προστασία του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου, αλλά και για την αποστολή ενός ισχυρού μηνύματος ενότητας.
Επιπλέον, η φον ντερ Λάιεν έχει υποσχεθεί ότι στις πρώτες 100 ημέρες της νέας θητείας της, η Επιτροπή θα παρουσιάσει την «Λευκή Βίβλο» για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας. «Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Πρέπει να είμαστε φιλόδοξοι, καθώς οι απειλές είναι σοβαρές. Η ασφάλεια της Ευρώπης θα αποτελεί πάντα προτεραιότητα αυτής της Επιτροπής», δήλωσε. Η ίδια πιστεύει ότι, σε έναν κόσμο γεμάτο συγκρούσεις όπως αυτές στην Ουκρανία, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, η Ευρώπη πρέπει να διαδραματίσει πιο ισχυρό ρόλο στην ασφάλεια και τη σταθερότητα.
Εντύπωση προκάλεσε όμως και η ιδιαίτερη αναφορά της, απευθυνόμενη προς την Κάγια Κάλας την νέα Ύπατη Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, σχετικά με την ανάγκη αξιοποίησης των προβλέψεων των Συνθηκών της Ε.Ε, που επιτρέπουν τη χρήση της διευρυμένης πλειοψηφίας (qualified majority), να ισχύσει αντί της ομοφωνίας και για τα θέματα άμυνας και ασφάλειας. Ένα ζήτημα που διχάζει από παλιά τους 27, κυρίως τις μικρές χώρες της ευρωπαϊκής οικογένειας, οι οποίες ανησυχούν ότι η φωνή τους δεν θα λαμβάνεται πλέον υπόψη, αν χάσουν την επιλογή του βέτο. Η πρόταση αυτή θα πρέπει να προβληματίσει την ελληνική διπλωματία καθότι τίθενται τα παρακάτω ερωτήματα:
- Σε ποια θέματα αναμένεται να εφαρμοστεί η διευρυμένη πλειοψηφία; Θα αφορά για παράδειγμα αποφάσεις μόνο για την Ουκρανία ή και για την Τουρκία;
- Πώς θα προετοιμαστεί το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών ώστε να δομήσει τις απαραίτητες «ανασταλτικές μειοψηφίες» που απαιτούνται για να μπλοκάρουν ενδεχόμενες αποφάσεις αντίθετες προς το εθνικό συμφέρον;
Οι εξελίξεις αυτές θα πρέπει να μας απασχολήσουν σοβαρά, δεδομένων των κρίσιμων προκλήσεων για την ελληνική εξωτερική πολιτική και άμυνα.