Ο Προϋπολογισμός του 2025 κατά την άποψή μας είναι αρκετά αισιόδοξος, διότι δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη του όλα τα οικονομικά μεγέθη και τις αβεβαιότητες,  την ενεργειακή κρίση, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση. 

Οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες είναι πολλές, οι πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, στην Ουκρανία και οι λοιπές γεωπολιτικές εντάσεις ενδέχεται να επιδεινώσουν τις διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες και τις διακυμάνσεις στις τιμές τροφίμων, καυσίμων και άλλων βασικών εμπορευμάτων, με κίνδυνο να προκληθούν κοινωνικές αναταραχές σε ευάλωτες οικονομίες. 

Καλούμαστε προς συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό του έτους 2025, που κατέθεσε η κυβέρνηση στην βουλή προς ψήφιση.

Θα σταθούμε σε τρία κρίσιμα οικονομικά μεγέθη, στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, στο Χρέος και στις Επενδύσεις, για να αποδείξουμε ότι η κυβέρνηση της ΝΔ συνειδητά ωραιοποιεί την κατάσταση της οικονομίας μας.   

Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών είναι ένα σημαντικό μακροοικονομικό μέγεθος που μετρά την σχετική θέση μια χώρας αναφοράς σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, αντανακλώντας τις παραγωγικές δυνατότητες και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας αναφοράς.

Ουσιαστικά το ελλειμματικό ισοζύγιο δείχνει ότι η χώρα μας οφείλει χρήματα σε άλλες οικονομίες. Ούτε λίγο ούτε πολύ η Ελλάδα επενδύει και καταναλώνει περισσότερα από όσα έχει λάβει από ιδίους πόρους κάτι που συνεπάγεται ότι αναγκάζεται να χρησιμοποιεί πόρους και από άλλες οικονομίες προκειμένου να καλύψει τις εγχώριες ανάγκες της.

Στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (Πίνακας 1.3) δεν κρύβεται η πραγματικότητα ότι το Ισοζύγιο Αγαθών και Υπηρεσιών για το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024 ήταν αρνητικό κατά 7,35 δις ευρώ περίπου, ενώ το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2023 ήταν αρνητικό κατά 6,36 δις ευρώ, δηλαδή είχαμε αύξηση ελλείματος κατά 1 δις ευρώ. 

Ειδικά στο Ισοζύγιο Αγαθών, οι εισαγωγές μας ανήλθαν σε 55,68 δις ευρώ και οι εξαγωγές μας σε 32,83 δις ευρώ, οπότε το έλλειμα διαμορφώθηκε σε 22,85 δις ευρώ.   

Στον τομέα των υπηρεσιών, από τον τουριστικό τομέα για το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024 είχαμε εισπράξεις 15,18 δις ευρώ, ενώ για το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2023 είχαμε εισπράξεις 14,7  δις ευρώ, μια αύξηση κατά 480 εκατ. ευρώ.

Παρατηρούμε ότι οι εισπράξεις που έχουμε από τον τουριστικό τομέα, δεν αρκούν για να καλύψουν το τεράστιο έλλειμα στο Ισοζύγιο Αγαθών (λόγω των μεγάλων εισαγωγών), το οποίο διαχρονικά είναι αρνητικό. 

Σε ετήσια βάση το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών το 2023 ήταν αρνητικό κατά 13,93 δις ευρώ, ενώ το 2022 ήταν επίσης αρνητικό κατά 21,23 δις ευρώ.    

Υπενθυμίζεται άλλωστε πως  το διάστημα 2002 – 2008 το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών επιδεινώθηκε σημαντικά με αποκορύφωμα την διετία 2007-2008 που το έλλειμμα ξεπέρασε το -15% ως ποσοστό του ΑΕΠ φθάνοντας τα 36 δισ. ευρώ. Το 2010 η Ελλάδα τέθηκε σε καθεστώς μνημονίων.

Από την πανδημία και μετά, ήτοι την περίοδο 2020 – 2022 σημειώθηκε σημαντική αύξηση στο έλλειμμα (για διαφορετικούς λόγους από την προ μνημονίων περίοδο) για το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, αφού το εμπορικό έλλειμμα παρουσίασε σημαντική χειροτέρευση επί 3 χρόνια φτάνοντας τα 20 δισ. ευρώ το 2022.

Την ίδια στιγμή πολλές βόρειο-ευρωπαϊκές χώρες καταγράφουν ογκώδη εμπορικά πλεονάσματα – εις βάρος των ελλειμματικών οικονομιών του νότου – με πρώτη την Γερμανία έχοντας 22,5 δις ευρώ μόνον τον Αύγουστο του 2024 και αθροιστικά άνω των 225,8 δις δολάρια μόνον για το 2023 και η Ολλανδία με 92,5 δις δολάρια επίσης μόνον για το 2023. 

Μια χώρα όπου συστηματικά εδώ και δεκαετίες καταναλώνει περισσότερα από όσα παράγει, προφανώς και δεν μπορεί να πετύχει ουσιαστική ανάπτυξη, αυτή είναι η αλήθεια που δεν ομολογεί η παρούσα κυβέρνηση όπως και οι προηγούμενες προς τον Ελληνικό λαό. 

Το Χρέος Γενικής Κυβέρνησης  σύμφωνα με τον Πίνακα 3.1. Αποτελέσματα Γενικής Κυβέρνησης περιόδου 2023 – 2025, ανέρχεται σε 365 δις ευρώ ως εκτίμηση για το 2024 και σε 365 δις ευρώ ως πρόβλεψη για το 2025. 

Δυστυχώς η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση της ΝΔ με τις λανθασμένες πολιτικές της αυξάνει το χρέος. Το 2019 που ανέλαβε για πρώτη φορά την κυβέρνηση, το Χρέος ανέρχονταν σε 331,14 δις ευρώ. Με εκτίμηση για το Χρέος σε 365 δις ευρώ στο τέλος του 2024, είναι φανερό πως η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ μας φόρτωσε νέο Χρέος κατά περίπου 34 δις ευρώ τα τελευταία πέντε έτη, κάτι που δεν φαίνεται να αναστρέφεται στο μέλλον.

Εντός του έτους, ανακοινώθηκε ότι αναθεωρείται προς τα πάνω και μάλιστα αναδρομικά το ύψος του ελληνικού χρέους! Η Eurostat, κατ’ εφαρμογή του νέου πλαισίου κανόνων, μας επέβαλλε την ενσωμάτωση αναβαλλόμενων τόκων, το ύψος των οποίων εκτιμάται περίπου στα 12 δις ευρώ. 

Τον Ιούνιο του 2024 η Eurostat ζήτησε δημοσιονομικές προσαρμογές συνολικού ύψους 29,5 δις ευρώ, θέτοντας θέμα για τα 17,5 δισ. ευρώ των εγγυήσεων του Δημοσίου για το σχέδιο “Ηρακλής” αλλά και για τα περίπου 12 δις ευρώ από τους αναβαλλόμενους τόκους του δανείου των 96 δισ. ευρώ που πήρε η Ελλάδα από τον EFSF το 2011.

Υπάρχουν αρκετά δημοσιεύματα στα οποία αναφέρεται ότι το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας έχει αποδεχτεί για τις νέες εγγυήσεις του προγράμματος “Ηρακλής 3” που θα δοθούν για να δημιουργηθεί ο λεγόμενος πέμπτος τραπεζικός πυλώνας (Τράπεζα Αττικής – Παγκρήτια Τράπεζα), να εγγραφούν στο δημόσιο χρέος.

Εκτιμούμε ότι είναι πιθανό να επανέλθει η Eurostat και να υποχρεωθούμε να εγγράψουμε και το πρόσθετο χρέος των εγγυήσεων του Δημοσίου για το σχέδιο “Ηρακλής” ποσού 17,5 δις ευρώ, καθώς και τις νέες εγγυήσεις ποσού 2 δις ευρώ.  

Η αύξηση του Χρέους μας και στη συνέχεια η Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους στην οποία θα προβένει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πιθανόν να οδηγήσει να μας τεθούν νέοι κανόνες δημοσιονομικής προσαρμογής, δηλαδή ένα νέο μνημόνιο με άλλο όνομα.

Αλλά και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, οι κίνδυνοι βιωσιμότητας του Χρέους μας παραμένουν αυξημένοι, παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις της Κυβέρνησης. Καθώς τα υπάρχοντα δάνεια με ευνοϊκούς όρους θα αναχρηματοδοτούνται σταδιακά με όρους αγοράς, θα αυξηθεί η έκθεση της Χώρας σε δυσμενείς διαταραχές, γεγονός που προϋποθέτει τη δέσμευση μας για δημοσιονομική επαγρύπνηση.

Ο λόγος επενδύσεων προς ΑΕΠ το 2023 διαμορφώθηκε στο 13,9% ενώ ο μέσος όρος της Ευρωζώνης για το ίδιο έτος είναι 22,2%.

Η κάλυψη του μεγάλου επενδυτικού κενού τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον Δημόσιο τομέα αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας απόρροια των μνημονιακών πολιτικών, του ξεπουλήματος της Δημόσιας περιουσίας μέσω του Υπερταμείου, της αποβιομηχάνισης και αποεπένδυσης μηχανολογικού εξοπλισμού. 

Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2025, οι πραγματικές επενδύσεις στην Ελλάδα προβλέπεται να ανακάμψουν περαιτέρω, σε 17,5% του ΑΕΠ έναντι του 20,8% του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη.

Η κάλυψη του επενδυτικού κενού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την απορροφητικότητα πόρων από την ΕΕ.

Η απορρόφηση κοινοτικών πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ συνολικού ύψους 20 δισ. για τη επόμενη διετία είναι το πιο δύσκολο και περίπλοκο στοίχημα που θα πρέπει να κερδίσει η Ελλάδα εντός του νέου δημοσιονομικού πλαισίου για να εξασφαλίσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Ωστόσο τα προβλήματα είναι σοβαρά και δυσεπίλυτα, με τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να χτυπούν καμπανάκι, ενώ ο κατασκευαστικός κλάδος ζητά την άρση εμποδίων, όπως με τις εγγυητικές επιστολές, τις τραπεζικές χρηματοδοτήσεις και τις απαλλοτριώσεις, ώστε να μην χαθούν πόροι και να μην ναυαγήσουν δημοπρατήσεις που είναι σε εξέλιξη.

Όλα τα παραπάνω τελικά έχουν ως αποτέλεσμα η ελληνική οικονομία να παραμένει εγκλωβισμένη στην αναιμική της ανάπτυξη από επενδύσεις στον τουρισμό, στην διαχείριση ακίνητης περιουσίας και στις  επενδύσεις στις κατοικίες και με ελάχιστες παραγωγικές δημόσιες ή ιδιωτικές επενδύσεις παρά τα 36 δις ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τα ΕΣΠΑ.  

Στον Πίνακα 3.2 Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης, τα έσοδα για το 2025 προβλέπονται σε 74,57 δις ευρώ, έναντι εκτιμήσεων 71,14 δις ευρώ για το 2024. Η αύξηση των εσόδων θα προέλθει από φόρους κατά 2,5 δις ευρώ, παρά το γεγονός ότι η έμμεση φορολογία πλήττει τα στρώματα με χαμηλά εισοδήματα.       

Η κυβέρνηση θα πρέπει να σταματήσει να επιμένει στην διατήρηση της έμμεσης φορολογίας σε υψηλά επίπεδα. Οι αριθμοί δείχνουν ότι μια μικρή παρέμβαση στους έμμεσους φόρους θα έδινε ανάσα στα νοικοκυριά, τα οποία καλούνται να πληρώσουν τουλάχιστον έναν μισθό τον χρόνο μόνο για τον ΦΠΑ που αναλογεί σε βασικά είδη που γεμίζουν το καλάθι τους. Και αυτό γιατί στην Ελλάδα η ακρίβεια δεν είναι μόνο θέμα ανταγωνισμού αλλά και επιβαρύνσεων από τον υψηλό ΦΠΑ και τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης.

Η πρόταση του κόμματός μας είναι η δραστική μείωση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ 13% των τροφίμων στο 8% και του βασικού συντελεστή ΦΠΑ 24% στο 20%. 

Φυσικά η απάντηση της κυβέρνησης θα είναι πως θα μειωθούν τα φορολογικά έσοδα, εμείς όμως έχουμε προτείνει τρεις πηγές εσόδων που ο κ. υπουργός  αποφεύγει να νομοθετίσει με διάφορες προφάσεις.

Προτείνουμε τα εξής: 

• Την φορολόγηση της υπεραξίας από συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα με συντελεστή 15%. 

Η ανάκαμψη της αγοράς κρυπτονομισμάτων και η διαφαινόμενη περαιτέρω ανάπτυξή της μετά την αλλαγή προεδρίας στις ΗΠΑ σε συνδυασμό με την απουσία συγκεκριμένου νομοθετικού πλέγματος και φορολογικού πλαισίου καθιστούν επιτακτική την ανάγκη εγκαθίδρυσής τους και στην χώρα μας. 

• Επιβολή Τέλους με συντελεστή 1% επί της αντικειμενικής αξίας στα κενά ακίνητα ιδιοκτησίας τραπεζών και funds. Δεδομένου ότι το στεγαστικό πρόβλημα είναι οξύτατο στα αστικά κέντρα, προτείνουμε την επιβολή ετήσιου τέλους επί κενών κατοικιών στις εταιρείες διαχείρισης πιστώσεων δηλαδή των funds και στις τράπεζες. 
• Αυτοτελής φορολόγηση με συντελεστή 20% των εμβασμάτων πολιτών τρίτων χωρών για ποσά που υπερβαίνουν το δηλωθέν εισόδημά τους.

Κατά την γνώμη μας, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος, αυτός της βιωσιμότητας του Ασφαλιστικού μας συστήματος. Σύμφωνα με τον πίνακα 2.1 Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης στο Προσχέδιο Προϋπολογισμού, στον Υποπίνακα «Ισοζύγιο Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης» για το 2025 προϋπολογίζονται τα εξής:

Έσοδα από Ασφαλιστικές Εισφορές 27,38 δις ευρώ. 

Κοινωνικές παροχές Συντάξεις   34,56 δις ευρώ.

Κοινωνικές παροχές σε είδος        5,52 δις ευρώ.

Τα παραπάνω δείχνουν μια τεράστια τρύπα στο ασφαλιστικό μας σύστημα που χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αν αθροίσουμε τις Συντάξεις με τις παροχές σε είδος (δηλαδή νοσήλια και φαρμακευτικές δαπάνες) αυτές ξεπερνάνε τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές κατά 12,7 δις ευρώ!    

Ένα υγιές ασφαλιστικό σύστημα απαιτεί τα Έσοδα από Ασφαλιστικές Εισφορές να είναι μεγαλύτερα από τις παρεχόμενες Συντάξεις και τις παροχές σε είδος.    

Η κυβέρνηση αποκρύπτει την ζοφερή πραγματικότητα που επικρατεί στο ασφαλιστικό μας σύστημα, σχεδόν δεν την παρουσιάζει, ενώ λείπουν οι σοβαρές δράσεις για την αντιμετώπιση ενός τόσο σοβαρού προβλήματος.   

Η κακή κατάσταση του ασφαλιστικού μας συστήματος οφείλεται σε τρεις λόγους: την υπογεννητικότητα – γήρανση του πληθυσμού, την εισφοροδιαφυγή και στην μη εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων των ασφαλιστικών ταμείων.  

Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, η Ελλάδα εμφανίζει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων στην Ευρώπη. Το 2023, ο δείκτης γονιμότητας έφτασε μόλις το 1,3 παιδιά ανά γυναίκα, αρκετά κάτω από το απαιτούμενο επίπεδο αντικατάστασης πληθυσμού, που βρίσκεται στο 2,1. Αυτό σημαίνει ότι η φυσική αναπλήρωση του πληθυσμού είναι ανέφικτη χωρίς δραστικές αλλαγές, ενώ η σταθερή γήρανση του πληθυσμού οδηγεί σε αυξανόμενους κινδύνους για το ασφαλιστικό σύστημα και την αγορά εργασίας. Σχεδόν το 22% του πληθυσμού είναι πλέον άνω των 65 ετών, ενώ ταυτόχρονα ο ενεργός εργασιακά πληθυσμός μειώνεται σταθερά.

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Στατιστική Αρχή, οι γεννήσεις στην Ελλάδα κατά το 2023 ανήλθαν σε 71.455, καταγράφοντας μείωση κατά 6,1% σε σχέση με το 2022 που ήταν 76.095. 

Οι θάνατοι, κατά το 2023, ανήλθαν σε 128.101 καταγράφοντας μείωση κατά 9% σε σχέση με το 2022 που ήταν 140.801.

Η διαφορά γεννήσεις μείον θάνατοι ήταν 56.656 κατά το 2023 και 64.706 το 2022, δηλαδή μέσα σε δύο μόλις χρόνια, εξαφανίστηκε από τον χάρτη μια Ελληνική πόλη με πληθυσμό 121 χιλιάδες!!!

Οι Παρεμβάσεις αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος όπως παρουσιάζονται στην παρ. 3.9.2 του Σχεδίου Προϋπολογισμού είναι άτολμες, ενώ είναι φανερό πως αγνοούν τα παραπάνω δημογραφικά στοιχεία. Το συνολικό κόστος των 416 εκατ. ευρώ δεν είναι ικανό να φέρει εμφανή αποτελέσματα και προφανώς δεν θα ανατρέψει την κατάσταση.

Η λύση πρέπει πρωτίστως να αναζητηθεί στην οικογένεια και στους τρόπους στήριξής της από την Πολιτεία, τόσο στο οικονομικό σκέλος, όσο και με την λειτουργεία των κατάλληλων δομών υποστήριξης. Η απόφαση των νέων για δημιουργία οικογένειας και τεκνοποίησης μπορεί να στηριχθεί μέσω της παροχής υπηρεσιών στήριξης της οικογένειας, όπως είναι η καθολική παροχή προσχολικής αγωγής και φροντίδας.

Το κόμμα μας προτείνει την αύξηση του επιδόματος γέννησης από 2.400 έως 3.500 ευρώ (αναλόγως του αριθμού των τέκνων) σε 10 χιλ. ευρώ ανα τέκνο, για εισοδήματα κάτω των 100 χιλ. ευρώ. 

Το κόστος του μέτρου με βάση τις γεννήσεις του 2023 εκτιμάται σε 710 εκατ. ευρώ, ποσό που θεωρούμε μπορεί να εξευρεθεί από την υπεραπόδοση των εσόδων.

Επίσης θα πρέπει να προστατευθεί η μητρότητα, με την χορήγηση άδειας ανατροφής από 9 μήνες σε 3 έτη με  αποδοχές καλυπτόμενες από τον προϋπολογισμό, καθώς και με την καθιέρωση περισσότερων μορφών ευέλικτης εργασίας.  

Στον τομέα της Απασχόλησης και της Ανεργίας, το ποσοστό ανεργίας το δεύτερο τρίμηνο του 2024 διαμορφώθηκε σε 9,8%, υποχωρώντας τόσο σε σχέση με το ποσοστό 12,1% του πρώτου τριμήνου, όσο και με το ποσοστό 11,2% του αντίστοιχου τριμήνου του προηγούμενου έτους. Σημειώνεται ότι το ποσοστό 9,8% συνιστά το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας από το τέταρτο τρίμηνο του 2009. 

Αυτό που δεν καταγράφεται στον Προϋπολογισμό, είναι η τεράστια έλλειψη προσωπικού σε ορισμένους κλάδους της και ειδικότερα στον κατασκευαστικό, στον τουριστικό, την εστίαση και τον πρωτογενή τομέα, καθώς  και τις πιθανές επιπτώσεις στην οικονομία μας.

Η μισθωτή απασχόληση, σύμφωνα με το ισοζύγιο ροών απασχόλησης του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, αυξήθηκε σημαντικά, προσεγγίζοντας τα προ πανδημίας επίπεδα. Εντούτοις, οι προκλήσεις στην αγορά εργασίας αυξάνονται, καθώς η μείωση του ποσοστού ανεργίας καθιστά πιο δύσκολη την κάλυψη κενών θέσεων εργασίας, ιδίως στους τομείς των κατασκευών, του τουρισμού, της μεταποίησης και στον πρωτογενή τομέα.

Στον τομέα των κατασκευών σε σημαντικό «αγκάθι»  έχει εξελιχθεί η έλλειψη προσωπικού, παρά την ανάκαμψη που σημειώνει ο κλάδος μετά τη δεκαετή οικονομική κρίση. Σύμφωνα, μάλιστα, με την πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ, το κενό που υπάρχει σε εργαζομένους στις κατασκευές υπολογίζεται σε 50 με 55 χιλιάδες, γεγονός που επηρεάζει την πορεία των μεγάλων έργων που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε εξέλιξη σε όλη την Ελλάδα.

Στους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης, μόνιμες και χωρίς αναπλήρωση ούτε από ξένα εργατικά χέρια, καθίστανται πλέον οι ελλείψεις προσωπικού. Φέτος οι νεότερες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για πάνω από 50 χιλιάδες κενές θέσεις στον τουρισμό και για 33 χιλιάδες ελλείψεις στις επιχειρήσεις εστίασης.

Σημειώνεται ότι από το 2019 έως το 2024 το επίπεδο των μισθών έχει αυξηθεί σημαντικά, καθώς ο κατώτατος μισθός έχει καταγράψει αύξηση 27,7%, οι συνολικές αμοιβές εξαρτημένης εργασίας κατά 19,5% και οι κατά κεφαλήν αμοιβές κατά 11,3%.

Τα ποσοστά αυξήσεων που αναφέρονται στον προϋπολογισμό μοιάζουν μεγάλα, όμως η αφετηρία υπολογισμού τους είναι πολύ χαμηλή, ενδεικτικά θα αναφέρουμε ότι ο κατώτατος μισθός το 2019 ήταν 650 ευρώ μικτά!

Αυτό που γνωρίζουν οι εργαζόμενοι και φαίνεται να αγνοεί η κυβέρνηση, είναι ότι οι μισθοί παραμένουν χαμηλοί, ενώ οι όποιες μικρές αυξήσεις εξανεμίζονται από την ακρίβεια στα τρόφιμα και τα ενοίκια. 

Φυσικά δεν ξεχνάμε ότι τα χρόνια της κρίσης έφυγαν από την χώρα μας 500 χιλ. νέοι και νέες, πολλοί από αυτούς επιστήμονες, διότι στην Ελλάδα είτε δεν έβρισκαν εργασία στο αντικείμενό τους, είτε και να έβρισκαν οι προσφερόμενες αποδοχές ήταν εξαιρετικά χαμηλές, κάτι που ισχύει και σήμερα.  

Τέλος, για την άσχημη κατάσταση που επικρατεί στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση η επίλυση των χρονίων παθογενειών του. 

Δυστυχώς οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους. Ο αριθμός των μόνιμων εργαζομένων στο Εθνικό Σύστημα Υγείας το 2013 ήταν 93.580. Το Μάιο του 2024, που είναι η τελευταία καταγραφή μόνιμων εργαζομένων στην υγεία, είναι 70.096. Δηλαδή μέσα σε 11 χρόνια έχει μειωθεί ο αριθμός των μόνιμων εργαζομένων στην υγεία κατά 23 χιλ. περίπου. 

Τους τελευταίους αρκετούς μήνες παρατηρείται ένα κύμα αποχώρησης γιατρών του ΕΣΥ από τα δημόσια νοσοκομεία προς τον ιδιωτικό τομέα υγείας και το εξωτερικό, με στόχο να εξασφαλίσουν καλύτερες εργασιακές και μισθολογικές συνθήκες.

Ειδικευμένοι, άριστα επιστημονικά καταρτισμένοι ιατροί παραιτούνται λόγω των  εξοντωτικών εφημεριών, των αναγκαστικών εντολών για υπεραπασχόληση και λόγω της  επιστημονικής και μισθολογικής απαξίωσης τους.

Πρόσφατη μελέτη για τις αμοιβές των γιατρών στην ΕΕ έδειξε ότι η χώρα μας βρίσκεται 19η στη σειρά των 25 χωρών, με ετήσιο μισθό 39.056 ευρώ. Η κατάταξη δείχνει με τον πλέον εμφατικό τρόπο ότι οι αμοιβές των Ελλήνων γιατρών κυμαίνονται σε χαμηλό επίπεδο, συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Η θέση του κόμματος μας είναι άμεση κάλυψη του 100% των κενών σε Ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για το σύνολο των μονάδων του Εθνικού Συστήματος Υγείας και αυξημένες αποδοχές που να προσεγγίσουν τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο. 

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ με την επιβολή των μνημονίων, υπολογίζεται ότι από το 2010 έχουν φύγει στο εξωτερικό περίπου 20 χιλιάδες γιατροί, για τους οποίους η πολιτεία μας ξόδεψε 7 δις ευρώ για να τους σπουδάσει.

Θα πρέπει να δοθούν σοβαρά κίνητρα επιστροφής γιατρών από το εξωτερικό, όπως φορολογικά κίνητρα επαναπατρισμού περί μη φορολόγησης εισοδημάτων τους από το εξωτερικό.

Επίσης η αναμόρφωση του ΕΣΥ είναι επιτακτική, με στόχο ένα σύγχρονο και αποκεντρωμένο δημόσιο σύστημα υγείας, με έμφαση στην κοινωνική ισότητα, την κλινική αποτελεσματικότητα και την οικονομική βιωσιμότητα.

Το κόμμα μας επιφυλάσσεται για την τελική του θέση επί του προϋπολογισμού 2025 στην Ολομέλεια της Βουλής.